ការរីកចម្រើននៃពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គម (Social Commerce) នៅកម្ពុជាកំពុងផ្លាស់ប្តូររបៀបដែលមនុស្សទិញ និងលក់ផលិតផល។ រាល់ថ្ងៃ ជនជាតិខ្មែរជាងមួយលាននាក់ បានទិញផលិតផលតាមរយៈសារក្នុង Facebook Page, Instagram DM និង Telegram ជំនួសឱ្យវេបសាយពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិក។ បណ្តាញសង្គមក៏បានក្លាយជាទីផ្សារថ្មីដ៏ធំមួយ ដូច្នេះម្ចាស់អាជីវកម្មត្រូវតែសម្របខ្លួនតាម។ អត្ថបទនេះនឹងស្វែងយល់ពីស្ថានភាពពាណិជ្ជកម្មសង្គមនៅកម្ពុជា ជាមួយនឹងទិន្នន័យចុងក្រោយបំផុត ដោយពិនិត្យមើលនិន្នាការថ្មីៗ ដូចជាអ្នកប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ (mobile-first consumers) ការរុញឲ្យមានមាតិកាដ៏ល្អ និងការប្រតិបត្តិការយ៉ាងរលូន ដើម្បីផ្តល់ជាយោបល់សម្រាប់ម្ចាស់អាជីវកម្មឲ្យអនុវត្តបានដោយភាពរីកចម្រើន។ជាពិសេស យើងនឹងពន្យល់ពីមូលហេតុដែលការមានវេបសាយផ្ទាល់ខ្លួន ដែលអមជាមួយបណ្តាញសង្គមរបស់អ្នក គឺពិតជាសំខាន់។
ស្ថានភាពពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមនៅកម្ពុជានាបច្ចុប្បន្ន
អ្នកទិញនៅកម្ពុជាចូលចិត្តរកមើល និងទិញផលិតផលតាមរយៈបណ្តាញសង្គម។ Facebook គឺជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអនឡាញឈានមុខគេសម្រាប់ការទិញឥវ៉ាន់នៅកម្ពុជា ដោយមានចំនួនជាង ១១,៦ លាន គណនីក្នុងស្រុក គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៤។អាជីវកម្មតូចៗបានចាប់ផ្តើមទំនាក់ទំនងដំបូង និងប្រតិបត្តិការជាញឹកញាប់តាមរយៈ Facebook Messenger, Instagram DMឬTelegram ជាជាងតាមរយៈវេបសាយពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិក។ វិធីសាស្ត្រនេះគេហៅថា “Conversational Commerce” ដែលមានក្នុងឥរិយាបថអ្នកប្រើប្រាស់ខ្មែរជាច្រើន ជាហេតុធ្វើឱ្យបណ្តាញសង្គមក្លាយជាចំណុចដំបូងសម្រាប់អ្នកទិញអនឡាញ។
បណ្តាញសង្គមកំពុងគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មអនឡាញនៅកម្ពុជា។ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា ប្រមាណជា ១០,៩៥ លាននាក់ (ស្មើនឹង ៦៥% នៃចំនួនប្រជាជនខ្មែរ) បានប្រើបណ្តាញសង្គម គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៣ ហើយបណ្តាញសង្គមដូចជា Facebook, TikTok, Telegram ត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាទូទៅសម្រាប់ការលក់ផលិតផល។ ជាធម្មតា នៅពេលដែលអ្នកទិញបានឃើញផលិតផលនៅលើ Facebook Page ឬ Instagram Post បន្ទាប់មកផ្ញើសារដោយផ្ទាល់ទៅអ្នកលក់ដើម្បីសួរព័ត៌មាន និងដាក់ការកម្មង។ ការបង់ប្រាក់ និងព័ត៌មានដឹកជញ្ជូនត្រូវបានរៀបចំតាមរយៈសារផ្ទាល់ខ្លួន និងឆាប់រហ័ស ទោះបីជាមិនផ្លូវការក៏ដោយ។ Telegram ក៏កំពុងវិវត្តខ្លួនយ៉ាងឆាប់រហ័សជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ដោយអាជីវកម្មជាច្រើនប្រើ Telegram Group ឬ Channel ដើម្បីផ្តល់ជូនព័ត៌មាន និងសន្ទនាជាមួយអតិថិជន។ ការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គម និងកម្មវិធីសារដើម្បីទិញឥវ៉ាន់តាមអនឡាញ បានធ្វើឱ្យពាណិជ្ជកម្មសង្គមក្លាយជានិន្នាការថ្មីមួយ ដោយមានអ្នកប្រើប្រាស់ជាងពាក់កណ្តាល បានរាយការណ៍ថាពួកគេនិយមទិញតាមរយៈប្រព័ន្ធបណ្តាញសង្គម។
តើ Tik Tok មានតួនាទីអ្វី?
ឥទ្ធិពលរបស់ TikTok នៅកម្ពុជាគឺខ្លាំងណាស់ ដោយកម្មវិធីនេះមានអ្នកប្រើប្រាស់ប្រហែល ៩,៩៦ លាននាក់ នៅដើមឆ្នាំ២០២៤ ដែលជាកត្តាសំខាន់បង្ហាញពីឥរិយាបថអ្នកប្រើប្រាស់។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ វានៅតែខ្វះលក្ខណៈពិសេសសម្រាប់ការទិញឥវ៉ាន់នៅក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា មិនដូចប្រទេសជិតខាងដូចជា (ឥណ្ឌូនេស៊ី, ថៃ, វៀតណាម។ល។) ពោលគឺ Tik Tok មិនបានភ្ជាប់មុខងារTikTok Shop ឬ Live Shopping ដែលដាក់ឲ្យដំណើរការនៅកម្ពុជានៅឡើយទេ។ អ្នកប្រើប្រាស់ TikTok នៅកម្ពុជាមិនអាចទិញផលិតផលដោយផ្ទាល់នៅក្នុងកម្មវិធីបានទេ ពួកគេអាចឃើញតែព័ត៌មានអំពីផលិតផល ហើយបន្ទាប់មកទិញតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងទៀត (ដូចជាតាមរយៈ Facebook, Telegram)។ អាជីវកម្ម និងអ្នកជំនួញនៅតែប្រើ TikTok សម្រាប់ផ្សព្វផ្សាយ ដោយបង្ហាញផលិតផលតាមរយៈវីដេអូខ្លីៗដ៏ច្នៃប្រឌិត ប៉ុន្តែការទូទាត់ជាញឹកញាប់ធ្វើឡើងតាមរយៈបណ្តាញសង្គមផ្សេង។ នាពេលខាងមុខ អាចនឹងមានការផ្លាស់ប្តូរ ប្រសិនបើ Tik Tokណែនាំឧបករណ៍ពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកដល់ម្ចាស់អាជីវកម្មក្នុងស្រុក ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ 2025នេះ ពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅតែផ្តោតលើការផ្ញើសារតាមរយៈ Facebook/Instagram និងការជជែកតាម Telegram ជាមួយនឹង TikTok ដែលជាវេទិកាស្វែងរកមាតិកាដដែល។
តួលេខ៖ ការរីកចម្រើននៃវិស័យពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកនៅកម្ពុជា
ពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គម (Social Commerce) ស្ថិតនៅក្នុងទិដ្ឋភាពពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកដែលកំពុងរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ទិន្នន័យថ្មីៗបង្ហាញថា ទីផ្សារពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកនៅកម្ពុជាមានតម្លៃប្រហែល ១,៥១ ពាន់លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២៤ ហើយត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងឈានដល់ ១,៧៨ ពាន់លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២៥ – កើនឡើងជិត ១៨% ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ។ការរីកចម្រើននេះត្រូវបានជំរុញដោយការផ្លាស់ប្តូរទៅអនឡាញក្នុងអំឡុងពេលជំងឺកូវីដ-១៩ ហើយឥឡូវនេះវាតំណាងឱ្យផ្នែកសំខាន់នៃសេដ្ឋកិច្ច (ពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកគឺស្មើនឹង ៦,៦៨% នៃផលិតផលមធ្យមភាគ (GDP) នៅឆ្នាំ២០២៤)។ ខាងក្រោមនេះគឺជាតួលេខសំខាន់មួយចំនួនដែលបង្ហាញពីទិដ្ឋភាពបច្ចុប្បន្ន និងអាកប្បកិរិយាអ្នកប្រើប្រាស់៖
ទំហំទីផ្សារ និងអត្រាកំណើន
- ប្រាក់ចំណូលពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកបានឈានដល់ ១,៥១ ពាន់លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២៤ ហើយនឹងកើនដល់ ១,៧៨ ពាន់លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២៥។
- កម្ពុជានៅតែជាតួអង្គតូចនៅក្នុងទីផ្សារអនឡាញអាស៊ាន (ប្រហែល ១,៣%) ប៉ុន្តែអត្រាកំណើនគឺខ្ពស់ជាងគេក្នុងតំបន់។
- អត្រាកំណើនប្រចាំឆ្នាំ (CAGR) គឺប្រហែល ១៣% ពីឆ្នាំ២០២០–២០២៤ ដែលបង្ហាញពីការពង្រីកយ៉ាងរឹងមាំ។
ឥទ្ធិពលបណ្តាញសង្គម
- វេបសាយដែលពេញនិយមបំផុតសម្រាប់ការទិញឥវ៉ាន់អនឡាញគឺ Facebook (មានអ្នកប្រើប្រាស់ខ្មែរជាង ១១,៦៥ លាននាក់) និង TikTok (៩,៩៦ លាននាក់)។
- ទីផ្សារអនឡាញក្នុងស្រុកដូចជា Khmer24 និងវេបសាយអន្តរជាតិដូចជា Taobao ក៏ពេញនិយមដែរ។
- នៅឆ្នាំ២០២៤ បណ្តាញសង្គបានមគ្រប់គ្រងមួយផ្នែកធំនៃការលក់អនឡាញ។
ឥរិយាបថអ្នកទិញអនឡាញ
- ប្រហែល ៣០% នៃជនជាតិខ្មែរទិញអនឡាញច្រើនដងក្នុងមួយខែ ជាពិសេសអ្នករស់នៅទីក្រុង។(អត្រានេះនៅតិចជាងប្រទេសថៃ ឬវៀតណាម ដែលមានអ្នកទិញអនឡាញរាល់ខែប្រហែល ៤៧%–៥១%) ។
- អ្នកប្រើប្រាស់អនឡាញនៅកម្ពុជា ភាគច្រើនមានទំនោរចំណាយតិចតួចក្នុងការទិញឥវ៉ាន់ម្តង ដោយការបញ្ជាទិញភាគច្រើនមានចន្លោះពី 11 ទៅ 50 ដុល្លារក្នុងមួយខែជាមធ្យម។ ជាញឹកញាប់សម្រាប់ឥវ៉ាន់តូចៗដូចជាខោអាវ គ្រឿងសំអាង ឬម្ហូបអាហារ។
- ប្រភេទផលិតផលដែលលក់បានច្រើនបំផុតគឺ៖
- ខោអាវ (៣៧%)។
- គ្រឿងសំអាង/សុខភាព (២០%)។
- ការបញ្ជាទិញម្ហូបអាហារ (១៩%)។
ការភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិតតាមទូរស័ព្ទ (Mobile-First)
- កម្ពុជាគឺជាប្រទេសដែលពឹងផ្អែកលើ ទូរស័ព្ទដៃ សម្រាប់ការភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិត។
- នៅដើមឆ្នាំ២០២៤ មានការតភ្ជាប់ទូរស័ព្ទដៃប្រហែល ២៤,៦៥ លាន (ស្មើនឹង ១៤៤,៧% នៃចំនួនប្រជាជន) – មនុស្សជាច្រើនប្រើស៊ីមកាតច្រើន ឬគម្រោងទិន្នន័យច្រើន។
- ការគ្របដណ្តប់អ៊ីនធឺណិត 4G លាតសន្ធឹងលើជាង ៨០% នៃផ្ទៃប្រទេស ដែលធ្វើឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់នៅខេត្តក៏អាចទិញអនឡាញបាន។
- មានអ្នកប្រើអ៊ីនធឺណិតជាង ១៩ លាននាក់ នៅឆ្នាំ២០២៤ (ក្នុងចំណោមប្រជាជនប្រហែល ១៧ លាននាក់) ដោយសារអ្នកប្រើប្រាស់ជាច្រើនមានគណនីច្រើន។
- អ្នកទិញភាគច្រើននៅកម្ពុជាប្រើ ស្មាតហ្វូន សម្រាប់ទិញអនឡាញ ដូច្នេះការរចនាបទដែលផ្តោតលើទូរស័ព្ទដៃគឺសំខាន់ណាស់។
ការកើនឡើងនៃការទូទាត់ឌីជីថល
- ការរីកចម្រើននៃពាណិជ្ជកម្មសង្គមដើរជាមួយនឹងការកើនឡើងនៃការប្រើប្រាស់ ការទូទាត់ដោយឥតលុយកាក់។ ការប្រើប្រាស់ ម៉ូនីលីអ៊ី (MonyLiy) និងការទូទាត់តាម QR Code បានក្លាយជាទម្លាប់ទូទៅ។
នៅកម្ពុជា ការទូទាត់តាមរយៈកូដ QR និង (e-wallet) ត្រូវបានអនុម័តយកមកប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយ ជាមធ្យោបាយងាយស្រួលសម្រាប់ការទិញឥវ៉ាន់តាមរយៈអនឡាញ។ នៅឆ្នាំ២០២៤ ជិត៤៧% នៃប្រតិបត្តិការទិញឥវ៉ាន់អនឡាញត្រូវបានបង់ប្រាក់តាមរយៈការស្កេនកូដ QR ឧទាហរណ៍ដូចជាអ្នកលក់អាចផ្ញើកូដ QR សម្រាប់អ៊ីវ៉ាលឹត ឬគណនីធនាគាររបស់ពួកគេ ហើយអ្នកទិញគ្រាន់តែស្កេនវាដើម្បីបង់ប្រាក់ភ្លាមៗ។ ផ្ទុយទៅវិញ ការទូទាត់ជាសាច់ប្រាក់ពេលដឹកជញ្ជូន (COD) ឬបង់សាច់ប្រាក់ផ្ទាល់មានសមាមាត្រត្រឹមតែ២៦,៥% នៃប្រតិបត្តិការទូទាត់ ដែលកំពុងធ្លាក់ចុះនៅពេលដែលការប្រើប្រាស់អ៊ីវ៉ាលឹតកើនឡើង។ ចំណែកការផ្ទេរប្រាក់តាមធនាគារបែបប្រពៃណីមានសមាមាត្រត្រឹមតែ១៣%។
ការកើនឡើងនៃការទូទាត់ឌីជីថលត្រូវបានគាំទ្រដោយប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុបច្ចេកវិទ្យា (fintech) ដែលកំពុងរីកចម្រើន យោងតាមធនាគារជាតិកម្ពុជាបានរាយការណ៍ថា មានគណនីអ៊ីវ៉ាលឹតជិត៣០លានគណនី ត្រូវបានចុះឈ្មោះនៅទូទាំងប្រទេសនៅឆ្នាំ២០២៤ ដែលជាតួលេខគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលព្រោះលើសចំនួនប្រជាជនសរុប (ដោយមានមនុស្សជាច្រើនមានគណនីលើសេវាកម្មច្រើន)។ ក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាទូទាត់តាមទូរស័ព្ទដូចជា ABA Pay របស់ធនាគារ ABA, Wing និងផ្សេងទៀត បានជួយធ្វើឱ្យការទូទាត់ពីម្នាក់ទៅម្នាក់ (peer-to-peer) មានលក្ខណៈរហ័ស ហើយស័ក្តិសមនឹងពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គម។ តាមពិត ធនាគារ ABA តែមួយគត់កាន់កាប់ចំណែកផ្សារទូទាត់ឌីជីថលប្រមាណ៤៦,៩% តាមតម្លៃ រីឯធនាគារអេស៊ីលីដាមាន៣០,៩% និង Wing (សេវាលុយទូរស័ព្ទ) មាន១៧%។ ភាពទូលំឡូលាយនៃស្មាតហ្វូន និងកម្មវិធីទូទាត់តាម QR បានធ្វើឱ្យគ្រប់គ្នាអាចទិញឥវ៉ាន់ពីអ្នកលក់លើ Facebook ឬក្រុម Telegram ហើយបង់ប្រាក់ភ្លាមៗតាមរយៈការស្កេនកូដ ដោយមិនចាំបាច់ប្រើកាត ឬសាច់ប្រាក់។ និន្នាការថ្មីនេះបានជួយកាត់បន្ថយឧបសគ្គក្នុងប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្មសង្គមយ៉ាងខ្លាំង។
អាកប្បកិរិយារបស់អ្នកប្រើប្រាស់ក៏កំពុងផ្លាស់ប្តូរតាមរយៈដំណើរការទាំងនេះដែរ។ អ្នកប្រើប្រាស់បានចាប់ផ្តើមធម្មតាជាមួយនឹងភាពងាយស្រួលនៃការរុករកផលិតផលលើ Facebook ឬ TikTok ជជែកជាមួយអ្នកលក់ជាមួយពេលវេលាពិត និងបង់ប្រាក់តាមរយៈការស្កេនឬផ្ទេរតាមអ៊ីវ៉ាលឹត។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលដែលទីផ្សារកំពុងចាក់ឫសគល់ អ្នកទិញកម្ពុជាក៏កាន់តែមានការរើសអើងខ្ពស់ឡើងដែរ ដោយមិនត្រឹមតែរកមើលភាពងាយស្រួលប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងរកគុណភាព ភាពគួរអោយទុកចិត្ត និងសេវាកម្មដ៏រលូន។ ឥឡូវនេះ សូមពិនិត្យមើលចំណុចខ្វះខាត និងការរំពឹងទុកថ្មីៗនៅក្នុងគំរូពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមបច្ចុប្បន្ន។
ចំណុចខ្វះខាតនៃគំរូពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមបច្ចុប្បន្ន
ទោះបីជាពាណិជ្ជកម្មសង្គមមានភាពរីកចម្រើនក៏ដោយ ប៉ុន្តែវាមិនផ្តល់នូវបទពិសោធន៍ទិញឥវ៉ាន់ដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធដូចក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្មពិតប្រាកដនោះទេ។ ការទិញឥវ៉ាន់តាមរយៈបណ្តាញសង្គម (ដូចជាការជជែកទៅមកជាមួយអ្នកលក់) មានលក្ខណៈមិនផ្លូវការ និងពឹងផ្អែកកម្លាំងច្រើន ដែលបង្កឱ្យមានការលំបាកដូចជា៖
១. គ្មានកាតាឡុក ឬរទេះទិញឥវ៉ាន់ដែលរួមបញ្ចូលគ្នា
នៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ផលិតផលត្រូវបានយកមកផ្សាយតាមរយៈបង្ហោះ ឬអាល់ប៊ុមរូបភាព ជាជាងកាតាឡុកដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធល្អដោយមានមុខងារស្វែងរក និងតម្រង់។ គ្មានមុខងារ “បញ្ចូលទៅក្នុងរទេះ” ទេ — អតិថិជនត្រូវតែផ្ញើសារសួរអំពីឥវ៉ាន់នីមួយៗ។ ទម្រង់នេះល្អសម្រាប់ការស្វែងរកផលិតផលថ្មីៗ ប៉ុន្តែវាអាចធ្វើឱ្យអ្នកទិញដែលចង់រុករកជម្រើស ឬទិញឥវ៉ាន់ច្រើនក្នុងពេលតែមួយ មានភាពពិបាក។ វាក៏ដាក់កម្រិតលើសមត្ថភាពរបស់អ្នកលក់ក្នុងការលក់បន្ថែម ឬលក់ផលិតផលពាក់ព័ន្ធ ដូចដែលអេកូម៉ែសធម្មតាអាចធ្វើបាន។
២. ដំណើរការទូទាត់ដោយដៃ
រាល់ការលក់តាមរយៈ Facebook ឬ Instagram តម្រូវឱ្យមានច្រើនជំហាន និងប្រើកម្លាំងច្រើនដូចជា បញ្ជាក់ស្តុកតាមឆាត ផ្ញើការណែនាំអំពីការទូទាត់ បញ្ជាក់អាសយដ្ឋានដឹកជញ្ជូន ជាដើម។ ដំណើរការនេះចំណាយពេលច្រើន ហើយមិនងាយពង្រីកនៅពេលដែលបរិមាណការបញ្ជាទិញកើនឡើង។ ជាលទ្ធផល ការគ្រប់គ្រងការបញ្ជាទិញតាមរយៈជំហានផ្ញើសារច្រើន អាចក្លាយជាការស្មុគស្មាញសម្រាប់ម្ចាស់អាជីវកម្ម។ ស្តុកឥវ៉ាន់អាចត្រូវការបច្ចុប្បន្នភាពដោយកម្លាំងដៃ តែវាងាយមានកំហុស (ដូចជាលក់ឥវ៉ាន់ដែលបានសន្យាជូនអ្នកទិញផ្សេងទៀតលើវេទិកាមួយផ្សេង)។
ការវិភាគមួយបានកត់សម្គាល់ថា៖ “ការគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការលក់ច្រើនឆាប់ៗ ដូចជាការតាមដានស្តុក ដំណើរការបញ្ជាទិញ និងការរៀបចំការដឹកជញ្ជូន អាចក្លាយជាការស្មុគស្មាញ”។ ដូច្នេះ អាជីវកម្មជាច្រើនត្រូវវិនិយោគលើឧបករណ៍ ឬបុគ្គលិកបន្ថែមដើម្បីគ្រប់គ្រងដំណើរការទាំងនេះ។ ការខ្វះខាតនៃដំណើរការដែលស្ថិតជាប្រព័ន្ធគឺជាចំណុចខ្វះខាតសំខាន់នៃពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមនាពេលបច្ចុប្បន្ន។
៣. ឧបសគ្គក្នុងការទូទាត់ និងការដឹកជញ្ជូន
ទោះបីជាការទូទាត់ឌីជីថលមានភាពទូលំទូលាយក៏ដោយ ក៏វានៅតែកើតឡើងនៅខាងក្រៅកម្មវិធីសង្គម (តាមរយៈកម្មវិធីធនាគារ អ៊ីវ៉ាលឹត ជាដើម) ដោយអ្នកទិញត្រូវតែធ្វើតាមការណែនាំដើម្បីបង់ប្រាក់ (ដូចជាស្កេនកូដ QR ឬធ្វើការផ្ទេរប្រាក់) ហើយបន្ទាប់មកផ្ញើភស្តុតាង ឬបញ្ជាក់ ដែលមិនសូវមានភាពងាយស្រួលដូចការចុចមួយដងដើម្បីទូទាត់នៅលើគេហទំព័រអេកូម៉ែស។ ដូចគ្នាដែរ ការរៀបចំការដឹកជញ្ជូនតម្រូវឱ្យមានការចែករំលែកអាសយដ្ឋានតាមសារ និងប្រើសេវាកម្មដឹកជញ្ជូនភាគីទី៣ ឬការប្រជុំគ្នាដើម្បីដឹកជញ្ជូន។គ្មានប្រព័ន្ធតាមដានឬយន្តការការពារអ្នកទិញដែលរួមបញ្ចូលគ្នាសម្រាប់ការលក់មិនផ្លូវការនេះទេ។ ការខ្វះខាតនេះអាចធ្វើឱ្យការទូទាត់មានអារម្មណ៍មិន “រលូន” បើប្រៀបធៀបទៅនឹងទំព័រទូទាត់អេកូម៉ែសដែលមានប្រព័ន្ធទូទាត់ និងដឹកជញ្ជូនដែលរួមបញ្ចូលគ្នា។
៤. បញ្ហាទំនុកចិត្ត និងសុវត្ថិភាព
ផ្នែកម្ខាងទៀតនៃអាជីវកម្មលើបណ្តាញសង្គមដែលមានភាពងាយស្រួល គឺអ្នកប្រើប្រាស់ត្រូវទុកចិត្តលើអ្នកលក់ម្នាក់ៗ ដែលអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យ។ នៅកម្ពុជា បញ្ហានៃផលិតផលក្លែងក្លាយ និងការបញ្ឆោតអនឡាញកើតមានច្រើន ដូចជាករណីអ្នកទិញបានបង់ប្រាក់ ប៉ុន្តែមិនបានទទួលឥវ៉ាន់ ឬទទួលឥវ៉ាន់គុណភាពអន់ ឬក្លែងក្លាយ។ ដោយគ្មានប្រព័ន្ធដាក់ប្រាក់ធានា (escrow) ឬប្រព័ន្ធវាយតម្លៃលើការលក់សង្គមមូលដ្ឋាន អ្នកទិញត្រូវពឹងផ្អែកលើយោបល់នៅក្នុងមតិយោបល់ ឬការប្រាស្រ័យទាក់ទងពីមាត់មួយទៅមាត់មួយ។
គុណភាព និងសុពលភាពរបស់ផលិតផលគឺជាបញ្ហាសំខាន់សម្រាប់អ្នកទិញអនឡាញនៅកម្ពុជា រួមទាំងការភ័យខ្លាចពីការបញ្ឆោត និងការខ្វះធានារ៉ាប់រង។ បញ្ហាទាំងនេះអាចជាផ្នែកមួយធ្វើឲ្យវិស័យពាណិជ្ជកម្មសង្គមមិនមានភាពធំទូលាយ — ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ខ្លះមានភាពស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការទិញផលិតផលពី Facebook ដែលខ្លួនមិនស្គាល់ ដោយសារហានិភ័យទាំងនេះ។
៥. ខ្វះមុខងារបណ្តាញសង្គមនៅកម្ពុជា
ដូចដែលបានលើកឡើងខាងលើ បណ្តាញសង្គមដូចជា TikTok និងសូម្បីតែ Facebook (ជាមួយនឹង Facebook Shops) មានមុខងារអេកូម៉ែសនៅប្រទេសដទៃ ដែលមិនទាន់មាន ឬមិនទាន់ដំណើរការពេញលេញនៅកម្ពុជា។ Facebook មានមុខងារ “Shops” និង Marketplace ប៉ុន្តែវាមិនទាន់ត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយ ដែលផ្តល់ជាដំណោះស្រាយទូទាត់ពេញលេញនៅកម្ពុជានៅឡើយទេ — ភាគច្រើននៃពាណិជ្ជកម្មលើ Facebook នៅតែពឹងផ្អែកលើការផ្ញើសារ និងការទូទាត់សាច់ប្រាក់/ផ្ទេរប្រាក់។ ការខ្វះខាតនូវមុខងារ TikTok Shop មានន័យថា អ្នកលក់ផលិតផលអនឡាញនៅកម្ពុជាលើ TikTok មិនអាចបង្កើតកាតាឡុក ឬទទួលការបញ្ជាទិញបានទេ។ការខ្វះខាតនេះ ធ្វើឱ្យកម្ពុជាដើរយឺតបន្តិចក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធស្តង់ដារ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសជិតខាង។
ចំណុចខ្វះខាតទាំងនេះបង្ហាញថា នាពេលបច្ចុប្បន្ន ពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមនៅកម្ពុជានៅតែពឹងផ្អែកខ្លាំងលើទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួន និងទំនុកចិត្តរវាងអ្នកលក់និងអ្នកទិញ។ បញ្ហានេះនឹងធ្វើឲ្យបាត់បង់នូវប្រសិទ្ធភាពខ្លះៗ ដើម្បីផ្តល់ភាពងាយស្រួលនៃការទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួន និងការឈានដល់ទីផ្សារធំ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ទាំងអ្នកប្រើប្រាស់ និងអាជីវកម្មកំពុងចាប់ផ្តើមខិតខំឱ្យមានការកែលម្អ។
អ្នកប្រើប្រាស់ចង់បានការធានាបន្ថែមអំពីគុណភាពផលិតផល ភាពងាយស្រួលក្នុងការទូទាត់ និងការដឹកជញ្ជូន ព្រមទាំងបទពិសោធន៍ដ៏រលូនពីការស្វែងរកដល់ការទិញ។ ចំណែកអាជីវកម្មវិញ ចង់រក្សាអត្ថប្រយោជន៍នៃការឈានដល់ទីផ្សារ និងការទាក់ទាញរបស់បណ្តាញសង្គម ដោយក្នុងពេលជាមួយគ្នាក៏ចង់យកឈ្នះលើបញ្ហាប្រតិបត្តិការ និងសមត្ថភាពពង្រីកផងដែរ។
ការរួមបញ្ចូលនូវនិន្នាការថ្មីៗ៖ អ្នកប្រើប្រាស់ដែលផ្តោតលើម៉ាស៊ីនទូរស័ព្ទ តម្រូវការច្រើនជាងមុន
និន្នាការសំខាន់ៗមួយចំនួនកំពុងបង្កើតអនាគតនៃពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមនៅកម្ពុជា៖
១. អ្នកទិញដែលផ្តោតលើទូរស័ព្ទ និងចង់បានមាតិកាអំពីផលិតផលកាន់តែច្រើន
ដោយសារកំណើនអេកូម៉ែសស្ទើរតែទាំងអស់មកពីស្មាតហ្វូន អ្នកប្រើប្រាស់កម្ពុជាកំពុងចំណាយពេលកាន់តែច្រើនលើការមើលមាតិកា ហើយពួកគេរំពឹងទុកឱ្យមានមាតិកាគុណភាពខ្ពស់ និងគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ពីផលិតផលណាមួយ។ ពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមរីកចម្រើនដោយសារមាតិកាដូចជា ការផ្សាយតាមផ្ទាល់ Facebook វីដេអូខ្លីៗលើ TikTok រូបថតលើ Instagram ជាដើម។ នៅពេលដែលការប្រកួតប្រជែងកើនឡើង ស្តង់ដារក៏កាន់តែខ្ពស់ផងដែរ។ អ្នកទិញឆ្លើយតបចំពោះរូបភាព និងវីដេអូផលិតផលណាដែលច្បាស់លាស់ និងទាក់ទាញ ការពិពណ៌នាលម្អិតជាភាសាខ្មែរ និងយោបល់ពិតពីអ្នកប្រើប្រាស់។ អ្នកលក់ដែលវិនិយោគលើមាតិកាគុណភាព (ដូចជាការបង្ហាញផ្ទាល់ ឬវីដេអូច្នៃប្រឌិតដើម្បីណែនាំអំពីផលិតផលរបស់ពួកគេ) មានឱកាសកាន់តែល្អក្នុងការយកប្រៀបលើអាជីវកម្មដទៃ។ ផ្ទុយទៅវិញ ការផ្សាយដែលមិនខិតខំប្រឹងប្រែង ឬរូបភាពមិនច្បាស់អាចត្រូវបានអ្នកទិញដែលស្ទាត់ជំនាញឌីជីថលមិនអើពើ។ សរុបមក មាតិកាគឺសំខាន់បំផុតក្នុងពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គម ហើយអ្នកប្រើប្រាស់កំពុងផ្តោតលើអ្នកលក់ដែលអាចផ្តល់ការកម្សាន្ត ព័ត៌មាន និងកសាងទំនុកចិត្តតាមរយៈវត្តមានរបស់ពួកគេលើបណ្តាញសង្គម។
២. ភាពងាយស្រួល និងការបំពេញតម្រូវការភ្លាមៗ
អ្នកទិញសម័យថ្មីមានទម្លាប់ក្នុងការផ្ញើសារភ្លាមៗ និងប្រើសេវាកម្មតាមតម្រូវការ។ វាជាកត្តាកំពុងជំរុញឱ្យមានតម្រូវការកាន់តែខ្លាំងសម្រាប់ប្រតិបត្តិការលក់ដូរដែលរលូន និងរហ័សជាងមុនក្នុងពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គម។ អ្នកទិញពេញចិត្តនឹងល្បឿននៃការផ្ញើសារទៅអ្នកលក់ និងទទួលបានការឆ្លើយតបក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មាននាទី។ ប្រសិនបើការឆ្លើយតបយឺតយ៉ាវ ពួកគេអាចនឹងប្តូរទៅអ្នកលក់ផ្សេង។ ពួកគេក៏រំពឹងទុកឱ្យមានការបញ្ជាទិញយ៉ាងរហ័សផងដែរ៖ ការដឹកជញ្ជូនរហ័ស និងការទទួលឥវ៉ាន់ដោយងាយស្រួល។ របាយការណ៍ថ្មីៗបានកត់សម្គាល់ថា អ្នកប្រើប្រាស់នៅកម្ពុជាឥឡូវនេះ “តម្រូវឱ្យមានល្បឿនលឿន និងភាពអាចទុកចិត្តបាន” ដោយចូលចិត្តអាជីវកម្មដែលអាចដឹកជញ្ជូនឥវ៉ាន់ក្នុងរយៈពេលមួយម៉ោងក្នុងទីក្រុង ឬពីរថ្ងៃនៅតាមខេត្ត។ កត្តានេះកំពុងជំរុញឱ្យអ្នកលក់តាមអនឡាញ សហការជាមួយសេវាកម្មដឹកជញ្ជូនដែលមានប្រសិទ្ធភាព និងរក្សាទុកស្តុកឥវ៉ាន់នៅទីតាំងសំខាន់ៗ។ លើសពីនេះ ការប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៃការទូទាត់តាមកូដ QR (KHQR — ស្តង់ដារជាតិ) បង្ហាញថា មនុស្សចូលចិត្តការទូទាត់ដែលមិនចំណាយពេលច្រើន។ ការទូទាត់កាន់តែងាយស្រួល (ដូចជាការផ្ញើតំណភ្ជាប់ទូទាត់ ឬកូដ QR តាមឆាត) កាន់តែធ្វើឱ្យអតិថិជនចង់ទិញ។ តម្រូវការគឺថា ការទិញតាមបណ្តាញសង្គមគួរតែងាយស្រួលដូចការទិញតាមកម្មវិធីអេកូម៉ែសដែរ។
៣. វិធីសាស្ត្រកូនកាត់ និងបណ្តាញសង្គមថ្មីៗ
យើងអាចនឹងឃើញការរួមបញ្ចូលគ្នារវាងអេកូម៉ែសប្រពៃណី និងពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមនៅកម្ពុជា។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមអាចនឹងណែនាំមុខងារអេកូម៉ែសបន្ថែម (ឧទាហរណ៍ ប្រសិនបើ TikTok Shop ចាប់ផ្តើមនៅកម្ពុជា ឬ Facebook អនុញ្ញាតឱ្យមានការទូទាត់ក្នុងកម្មវិធីនៅទីផ្សារក្នុងស្រុក)។ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកប្រើពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកក្នុងស្រុក និងទីផ្សារកំពុងសម្របខ្លួនតាមធាតុផ្សំសង្គម។ អាជីវកម្មជាច្រើនបានដំណើរការវិធីសាស្រ្តកូនកាត់រួចហើយ ដោយពួកគេរក្សាវត្តមានលើបណ្តាញសង្គមដើម្បីការរកឃើញផលិតផល និងទាក់ទាញអតិថិជន ខណៈពេលដែលពួកគេក៏ដាក់បញ្ជីផលិតផលលើបណ្តាញសង្គមលក់ឥវ៉ាន់ក្នុងស្រុកដូចជា Khmer24 ឬគេហទំព័រផ្ទាល់ខ្លួនផងដែរ។ វិធីនេះ ពួកគេអាចផ្តល់បទពិសោធន៍កាតាឡុក និងរទេះទិញឥវ៉ាន់ដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធដល់អ្នកដែលចូលចិត្ត ដើម្បីបំពេញបន្ថែមដល់ការលក់តាមបណ្តាញសង្គមដែលមានអន្តរកម្ម។ខ្សែបន្ទាត់រវាងបណ្តាញសង្គម និងអេកូម៉ែសក៏ហាក់មានភាពស្រពិចស្រពិល។
ក្នុងរយៈពេលពីរទៅបីឆ្នាំខាងមុខ យើងអាចរំពឹងថានឹងមានបណ្តាញសង្គមដែលភ្ជាប់ មុខងារថ្មីៗដែលធ្វើឱ្យការទិញតាមបណ្តាញសង្គមកាន់តែរលូន — ប្រហែលជាក្រុមហ៊ុនស្តាតអាប់ក្នុងស្រុកនឹងបង្កើត “កម្មវិធីពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គម” ដែលរួមបញ្ចូលជជែក កាតាឡុក និងការទូទាត់ក្នុងទីតាំងតែមួយ។ អាជីវកម្មដែលតាមដានការអភិវឌ្ឍន៍ទាំងនេះ និងជាអ្នកឆាប់សម្របខ្លួនជាមួយឧបករណ៍ថ្មីៗមុនគេប៉ុណ្ណោះ នឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ជាងគេ។
៤. ការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាល និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានស្គាល់អំពីសក្តានុពលនៃពាណិជ្ជកម្មឌីជីថល ហើយកំពុងអនុវត្តគោលនយោបាយដើម្បីគាំទ្រផងដែរ។ ឥឡូវនេះ មានគោលការណ៍ច្បាប់សម្រាប់អេកូម៉ែស រួមទាំងការការពារអ្នកប្រើប្រាស់ (ដូចជាច្បាប់អេកូម៉ែស និងសញ្ញាទុកចិត្តអេកូម៉ែសដែលនឹងមានឱ្យអាជីវកម្មដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់)។ កម្មវិធីអប់រំឌីជីថលកំពុងដំណើរការដើម្បីជួយឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់សេវាកម្មអនឡាញដោយជំនឿទុកចិត្ត រីឯហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទូទាត់ដូចជាកូដ QR ជាតិ (KHQR) ត្រូវបានដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្រួបបង្រួមការទូទាត់តាមទូរស័ព្ទ។ យុទ្ធនាការទាំងអស់នេះកសាងបរិស្ថានដែលមានសុវត្ថិភាពកាន់តែខ្លាំងសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មសង្គមដើម្បីរីកចម្រើន — ដោះស្រាយបញ្ហាទំនុកចិត្ត និងភស្តុភារ(Logistic)យ៉ាងជាក់លាក់តាមពេលវេលា។
ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីក៏កំពុងចាក់ឫសគល់ដែរ ដោយមានការផ្តល់សេវាកម្មភស្តុភារ(Logistic) និងការបញ្ជាទិញដោយភាគីទី៣កាន់តែច្រើនសម្រាប់អ្នកលក់តូចៗតាមអនឡាញ។ សរុបមក មជ្ឈដ្ឋានជុំវិញកំពុងចូលរួមគាំទ្រអាជីវកម្មអនឡាញ ដែលនឹងលើកទឹកចិត្តឱ្យមានកំណើន និងតម្រូវការខ្ពស់ជាងមុនពីអ្នកប្រើប្រាស់។
តើអាជីវកម្មអាចធ្វើអ្វីខ្លះឥឡូវនេះ ដើម្បីរៀបចំសម្រាប់អនាគតពាណិជ្ជកម្មសង្គមនៅកម្ពុជា?
ផ្នែកចុងក្រោយនេះ នឹងផ្តល់យុទ្ធសាស្ត្រអាចអនុវត្តបានមួយចំនួន៖
ការយល់ដឹងអាចអនុវត្តបាន៖ រៀបចំអាជីវកម្មរបស់អ្នកសម្រាប់អនាគតពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គម
ដើម្បីជោគជ័យនៅក្នុងមជ្ឈដ្ឋានពាណិជ្ជកម្មលើបណ្តាញសង្គមដែលកំពុងវិវឌ្ឍនៅកម្ពុជា អាជីវកម្មគួរតែរួមបញ្ចូលគ្នានូវការឈានដល់អ្នកប្រើប្រាស់តាមបណ្តាញសង្គម ជាមួយនឹងភាពអាចទុកចិត្តនៃភាពជាដៃគូផ្ទាល់ខ្លួន។ នេះជាយុទ្ធសាស្រ្តមួយចំនួន ដែលអ្នកគួរពិចារណា៖
- ជួបអតិថិជននៅលើបណ្តាញសង្គម ប៉ុន្តែត្រូវបន្តរក្សាវិធីលក់ពហុឆានែល (Omnichannel)៖ ចំណុចនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការរក្សាវត្តមានសកម្មលើបណ្តាញសង្គមដែលអតិថិជនខ្មែរប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ ដូចជា Facebook, Instagram, Telegram និង TikTok (សម្រាប់ការបង្កើនការយល់ដឹងពីម៉ាកយីហោ) ពីព្រោះទីនេះជាប្រភពសំខាន់នៃការសាកសួរទិញ។ ទោះយ៉ាងណា កុំពឹងផ្អែកតែលើបណ្តាញសង្គមតែមួយមុខឲ្យសោះ។ អាជីវកម្មគួរប្រើឆានែលទាំងនេះដើម្បីអូសទាញអតិថិជនឱ្យចូលកាន់គេហទំព័រ ឬទំព័រផលិតផលបន្ទាប់ពីការទាក់ទងដំបូង។
- ការវិនិយោគលើគេហទំព័រវេបសាយផ្ទាល់ខ្លួនគឺជាកត្តាសំខាន់៖ វិនិយោគលើគេហទំព័រវេបសាយឬហាងលក់ទំនិញអនឡាញដើម្បីអភិវឌ្ឍវាឲ្យក្លាយជាចំណុចកណ្តាលនៃការលក់-ទិញយ៉ាងសំខាន់របស់អាជីវកម្មអ្នក។អាជីវកម្មជាច្រើននៅកម្ពុជាបានជោគជ័យដោយការផ្សព្វផ្សាយទាំងតាមបណ្តាញសង្គម ដោយបណ្តាញសង្គមលក់ឥវ៉ាន់ក្នុងស្រុក ដូចជា Khmer24 ដែលបង្ហាញពីតម្លៃនៃវិធីសាស្ត្រពហុឆានែល។វាផ្តល់នូវទីធ្លាដើម្បីបង្ហាញផលិតផលទាំងអស់ ប្រមូលការបញ្ជាទិញយ៉ាងមានសណ្តាប់ធ្នាប់ និងពង្រឹងភាពអាចទុកចិត្តនៃម៉ាក។ អ្នកប្រើប្រាស់កម្ពុជាក៏ប្រើវេទិកាលក់ឥវ៉ាន់ផងដែរ ដូច្នេះគេហទំព័រផ្ទាល់ខ្លួនអាចទាក់ទាញអ្នកដែលចូលចិត្តការរុករកដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធ។ លើសពីនេះ គេហទំព័រវេបសាយផ្ទាល់ខ្លួនអាចផ្តល់ការគ្រប់គ្រងលើទិន្នន័យ ការទូទាត់ដែលមានសុវត្ថិភាព និងលទ្ធភាពក្នុងការតាមដានអតិថិជន។
- បង្កើនគុណភាព និងភាពត្រឹមត្រូវនៃមាតិកា៖ នៅក្នុងបណ្តាញសង្គមដែមសម្បូរដោយព័ត៌មានចម្រុះ មាតិកាគឺជាផ្លូវការលក់របស់អ្នក។ ការផ្តល់ជូនដែលទាក់ទាញ ដូចជារូបភាពដែលមានគុណភាពខ្ពស់ វីដេអូខ្លីៗ និងការពិពណ៌នាច្បាស់លាស់ អាចជួយលើកកម្ពស់ការយកចិត្តទុកដាក់ពីអ្នកទិញ។ ការប្រើមាតិកាពីអ្នកប្រើប្រាស់ដូចជាមតិត្រឡប់ពីអតិថិជន(feedback)ឬរូបភាពពិតពីការប្រើប្រាស់ផលិតផលក៏អាចជួយកសាងទំនុកចិត្តបានដែរ។ការឆ្លើយតបយ៉ាងរហ័សនៅក្នុងមតិយោបល់ក៏ជាកត្តាសំខាន់ដើម្បីបង្កើតភាពអាចទុកចិត្តផងដែរ។ក្នុងបរិបទដែលមានការព្រួយបារម្ភអំពីផលិតផលគ្មានគុណភាព ឬក្លែងក្លាយនៅលើបណ្តាញ ដូច្នេះការបង្ហាញអំពីផលិតផលរបស់អ្នក ដូចជា វត្ថុធាតុដើម ប្រភពផលិតកម្ម និងវិធីប្រើប្រាស់ត្រូវមានភាពច្បាស់លាស់។ ការបង្ហាញនូវស្លាកបញ្ជាក់ពីភាពត្រឹមត្រូវ ឬវិញ្ញាបនបត្រអាចជួយឲ្យអ្នកខុសប្លែកពីអ្នកដទៃបាន។តបសំណួរជាសាធារណៈនៅក្នុងមតិយោបល់ដោយចំហ—ការប្រាស្រ័យទាក់ទងយ៉ាងរហ័សបង្ហាញពីភាពអាចទុកចិត្តបាន។ជារួម អ្នកគួរប្រើគេហទំព័រសង្គមរបស់អ្នកឲ្យដូចជាការបើកលក់ហាងម៉ាកផលិតផលពិតប្រាកដមួយ ដោយត្រូវរៀបចំឲ្យមាននូវគុណភាព ភាពជឿជាក់ និងការឆ្លើយតបរហ័ស។
- បង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការតបសារ ដល់ការទិញឲ្យកាន់តែរលូន៖ ដោយសារភាគច្រើននៃការលក់អនឡាញនៅកម្ពុជាត្រូវបានធ្វើតាមរយៈផ្ញើសារ ការធ្វើឱ្យដំណើរការនេះកាន់តែងាយស្រួលគឺជាកត្តាសំខាន់។ ការឆ្លើយតបយ៉ាងរហ័ស (យ៉ាងហោចណាស់ក្នុងរយៈពេលតែប៉ុន្មាននាទី) អាចកាត់បន្ថយការបាត់បង់ការលក់។ ការប្រើ Chatbot សម្រាប់សំណួរទូទៅ ដូចជាព័ត៌មានផលិតផល ឬម៉ោងធ្វើការ ក៏អាចជួយសម្រួលដំណើរការនេះបានដែរ។ ការផ្តល់តំណទូទាត់ដោយផ្ទាល់ ឬកូដ QR ដើម្បីឱ្យអតិថិជនអាចបង់ប្រាក់ភ្លាមៗ ក៏ជាវិធីមួយដើម្បីបង្កើនអត្រាការបំពេញការទិញ។ ការផ្តល់ជម្រើសទូទាត់ច្រើន ដូចជា ABA Pay, Wing, Pi Pay និងសាច់ប្រាក់ពេលដឹកជញ្ជូន (COD)ក៏អាចធ្វើឱ្យការទូទាត់កាន់តែងាយស្រួលសម្រាប់អតិថិជនផងដែរ។គោលបំណងគឺកាត់បន្ថយឧបសគ្គក្នុងដំណើរទិញទំនិញ — ខណៈពេលដែលអ្នកទិញមិនចាំបាច់ឆ្លងកាត់ជំហានច្រើន ចាប់តាំងពីពេលពួកគេនិយាយថា “ខ្ញុំចង់បាន” រហូតដល់ “ខ្ញុំបានបង់ប្រាក់រួចហើយ” នោះអ្នកនឹងទទួលបានអត្រាកើនឡើងជាងមុន។
- សហការជាមួយដៃគូដឹកជញ្ជូនដើម្បីផ្តល់សេវាដឹកជញ្ជូនលឿន និងមានប្រសិទ្ធភាព៖ ការសហការជាមួយសេវាកម្មដឹកជញ្ជូនដែលមានប្រសិទ្ធភាពក៏ជាកត្តាសំខាន់ដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់អតិថិជនដែលចង់បានការដឹកជញ្ជូនរហ័ស និងអាចទុកចិត្តបាន។ ការផ្តល់សេវាដឹកជញ្ជូនរហ័ស (ក្នុងថ្ងៃដដែល ឬថ្ងៃបន្ទាប់) សម្រាប់ការបញ្ជាទិញក្នុងទីក្រុង អាចជួយលើកកម្ពស់អត្រាការពេញចិត្តរបស់អតិថិជន។ការប្រើសេវាដឹកជញ្ជូនដែលអាចឈានដល់តំបន់ដាច់ស្រយាលក្នុងរយៈពេល ២-៣ ថ្ងៃក៏ជាកត្តាសំខាន់ដើម្បីពង្រីកទីផ្សារផងដែរ។ ការផ្តល់សារតាមដានការដឹកជញ្ជូន ដូចជាតាមរយៈរូបថត ឬទីតាំងរថយន្ត ក៏អាចជួយឱ្យអតិថិជនមានភាពជឿជាក់បានដែរ។ការដឹកជញ្ជូនមានប្រសិទ្ធភាព មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យអតិថិជនពេញចិត្តទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជម្រុញឲ្យពួកគេត្រលប់មកទិញម្ដងទៀត និងណែនាំអ្នកឲ្យអ្នកដទៃផងដែរ។ ជាពិសេសក្នុងពាណិជ្ជកម្មតាមបណ្តាញសង្គម ដែលមិនមានហាងផ្ទាល់នោះ ប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនគឺជាផ្នែកសំខាន់នៃគុណភាពសេវាកម្មរបស់អ្នក។
- បញ្ចូលការទូទាត់ឌីជីថល និងE-Wallet៖ ការទទួលយកការទូទាត់ឌីជីថល និងអ៊ីវ៉ាលឹតក៏ជាកត្តាសំខាន់ដែរ។ ការបង្ហាញកូដ QR នៅហាងឬក្នុងការដឹកជញ្ជូន អាចជួយឱ្យអតិថិជនអាចបង់ប្រាក់បានយ៉ាងងាយស្រួល។ ការប្រើ KHQR ដើម្បីឱ្យអតិថិជនអាចបង់ប្រាក់តាមកម្មវិធីណាក៏បាន ក៏ជាវិធីមួយដើម្បីធ្វើឱ្យការទូទាត់កាន់តែងាយស្រួលផងដែរ។ ការលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រើការទូទាត់ឌីជីថលដោយផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍តិចតួច ដូចជាបញ្ចុះតម្លៃ ក៏អាចជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យពីការប្រើប្រាក់សាច់ផងដែរ។បន្ថែមពីនេះ អ្នកត្រូវតែវិវឌ្ឍខ្លួនឯងឲ្យទាន់សម័យជានិច្ចជាមួយដំណោះស្រាយហិរញ្ញវត្ថុឌីជីថលថ្មីៗ (ឧទាហរណ៍ ដូចជា កម្មវិធីដែលផ្តល់សេវារក្សាទុកប្រាក់ឬទូទាត់នៅពេលដឹកដល់គោលដៅ) ដែលអាចរីកចម្រើនឡើងដើម្បីបន្ថែមសុវត្ថិភាពក្នុងពាណិជ្ជកម្មតាមបណ្តាញសង្គម។ ដំណើរទូទាត់ដែលងាយស្រួល និងមានសុវត្ថិភាព នឹងជួយបង្កើនទំនុកចិត្តអតិថិជនក្នុងការទិញទំនិញតាមអនឡាញ។
- ត្រៀមខ្លួនទទួលស្វាគមន៍មុខងារថ្មីៗក្នុងការលក់តាមបណ្តាញសង្គម៖ ការតាមដានការចេញផ្សាយមុខងារថ្មីពី Facebook (Shops), TikTok Shop ឬ Instagram Shopping អាចជួយឱ្យអាជីវកម្មរបស់អ្នកទាក់ទាញអតិថិជនបានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព។ ឧទាហរណ៍ ប្រសិនបើ TikTok Shop ចាប់ផ្តើមនៅកម្ពុជា ការប្រើប្រាស់វាជាមុនសិនអាចជួយឱ្យអាជីវកម្មរបស់អ្នកមានអត្ថប្រយោជន៍ជាងគេ។TikTok បានជំរុញការលូតលាស់ដ៏ធំនៃពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិចនៅបណ្តាប្រទេសដែលមានមុខងារ TikTok Shop ដំណើរការ ដល់ថ្នាក់អាចបង្កើតចំណូលបានរហូតដល់ 26% សម្រាប់ម៉ាកខ្លះៗ ក្នុងរយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ។ ឱកាសដូចនេះអាចនឹងមកដល់កម្ពុជា។ ដូចគ្នានេះផងដែរ គួរតែស្វែងរកនិងអភិវឌ្ឍការប្រើប្រាស់មុខងារ Facebook Shop ឬ Instagram Shopping (ទោះបីជាឥឡូវនេះវានាំអ្នកទៅកាន់ការតបសារផ្ទាល់ក៏ដោយ ការរៀបចំបញ្ជីផលិតផលជាមុនគឺមិនខុសឡើយ)។ ដោយតាមឲ្យទាន់សម័យកាល និងអនុវត្តឧបករណ៍ទាំងនេះតាំងពីដើម អ្នកអាចទទួលបានអាទិភាពលើគូប្រកួត និងផ្តល់បទពិសោធន៍ទិញទំនិញរលូនជាងមុនសម្រាប់អតិថិជនដែលចូលចិត្តបញ្ចប់ការទិញក្នុងកម្មវិធីផ្ទាល់។
- អនុវត្តទិន្នន័យ និងមតិយោបល់អតិថិជនឱ្យបានមានប្រសិទ្ធភាព៖ ចុងក្រោយ ការប្រមូលទិន្នន័យ និងមតិអតិថិជនអាចជួយឱ្យអាជីវកម្មរបស់អ្នកកែលម្អផលិតផល និងសេវាកម្មបានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព។ ការសិក្សាអំពីសំណួរដែលអតិថិជនសួរញឹកញាប់ អាចជួយឱ្យអ្នកយល់ពីតម្រូវការរបស់ពួកគេ។ ការប្រើបោះឆ្នោត (Polls) លើ Facebook/Instagram Stories ក៏អាចជួយឱ្យអ្នកយល់ពីចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់អតិថិជនផងដែរ។ ការប្រើ CRM (Customer Relationship Management) សាមញ្ញដើម្បីផ្តល់ការផ្តល់ជូនផ្ទាល់ខ្លួន ដូចជាកូដបញ្ចុះតម្លៃសម្រាប់អតិថិជន VIP ក៏អាចជួយលើកកម្ពស់ភាពស្មោះត្រង់របស់ពួកគេផងដែរ។
សរុបមក អនាគតពាណិជ្ជកម្មសង្គមនៅកម្ពុជាមានសក្តានុពលយ៉ាងខ្លាំង។ អ្នកប្រើប្រាស់កាន់តែចូលចិត្តទិញតាមអនឡាញ ជាពិសេសតាមបណ្តាញសង្គម។ ដើម្បីជោគជ័យ អាជីវកម្មគួររក្សាវត្តមានយ៉ាងសកម្មលើបណ្តាញសង្គម បង្កើតគេហទំព័រវេបសាយផ្ទាល់ខ្លួនដើម្បីពង្រឹងភាពអាចទុកចិត្ត លើកកម្ពស់គុណភាពមាតិកា និងបទពិសោធន៍អតិថិជន ធ្វើឱ្យដំណើរការទិញតាមជជែកកាន់តែងាយស្រួល រួមដៃជាមួយសេវាដឹកជញ្ជូនដែលមានប្រសិទ្ធភាព និងទទួលយកការទូទាត់ឌីជីថល។ ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃបណ្តាញសង្គម គេហទំព័រផ្ទាល់ខ្លួន និងការទូទាត់ឌីជីថល នឹងជួយឱ្យអាជីវកម្មរបស់អ្នករីកចម្រើននៅក្នុងពាណិជ្ជកម្មសង្គមកម្ពុជា។
ប្រភព៖
- Phnom Penh Post – “E-commerce in Cambodia continues post-Covid growth” (April 2025)
- Cambodianess – “Cambodia’s E-Commerce Boom Set to Top $1.78B by 2025” (April 2025)
- Xinhua News – “Booming platform economy offers convenience to consumers in Cambodia” (Feb 2025)
- B2B Cambodia – “Unveiling Cambodia’s Thriving Consumer Culture 2023” (Standard Insights & Confluences report)
- DHL Cambodia – “Cambodia’s retail evolution: Embracing social commerce” (Feb 2024)
- DPL Report – “TikTok Shop Available Countries in 2025” (May 2025)